- Giza Piramitleri
- Mısır
- Machupicchu
- Peru
- Perito Moreno Buzulu - Patagonya
- Arjantin
- Taman Negara
- Malezya
- Amazonlar
- Güney Amerika
- Kukulkan Piramidi
- Meksika
- Java Adası
- Endonezya
- Mui Ne
- Vietnam
- Annapurna Ana Kamp
- Himalayalar, Nepal
- Ha Long Bay
- Vietnam
- Uyuni Tuz Çölü
- Bolivya
- Batu Cave
- Malezya
- Boracay
- Filipinler Boracay
- Sky Mirror
- Malezya
İnsan kısa sürede neleri keşfedebilir? Yol aldıkça kendini, kültürünü, unuttuklarını,
belki de sadece keşfetmenin hazzını...
Eğer kendini arıyorsan yönünü dağlara çevir, dağlarda gözlerini kapat, kulaklarınla
gör. Ağaçların fısıltılarını, böceklerin seslerini dinle. Binlerce yıllık uygarlıkların izini sür.
Keşif yolculuğu için yoldan çıkmaya hazır ol!
Melih Eriş
.................................................
ADIYAMAN NEMRUT
TANRILARIN DAĞI
Nemrut Dağı, üzerinde barındırdığı dev heykellerin ve anıt mezarların yanı sıra, dünyanın en muhteşem gündoğumu ve gün batımının seyredilebildiği yer olmasıyla da ilgi çekmektedir. Her yıl binlerce insan gündoğumu ve gün batımını seyretmek için Nemrut Dağı'na gelmektedir.
UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilen Nemrut Dağı, çevresindeki Kommagene Uygarlığı eserleri ile birlikte ülkemizin önemli Milli Parklarından biridir. Nemrut Dağındaki dev heykeller ve Tümülüs, Arsameia (Eski Kale), Yeni Kale, Karakuş Tepesi ve Cendere Köprüsü Milli Park sınırları içerisinde yer alır.
Nemrut turlarını yapan Kommagene acentesi ile anlaşıyorum. Konaklama için pansiyona gidiyorum. Temiz ve turistik bir yer. Bir gece için burada konaklamaya karar veriyorum. Oldukça fazla turist var burada konaklayan.
Güne güzel başladım, etrafımda bir çok yabancı lisan konuşuluyor. Japonca, İngilizce, Flemenkçe ve Kürtçe. Toplumlar ve kültürler birbirine karışmış, ben de karışıyorum.
Saat sabah 10 gibi minibüs hareket ediyor, Nemrut dağına doğru. Nemrut’a tırmanırken yol üzerinde Kommagene krallığına ait birçok antik yere de uğrayarak yolumuza devam edeceğiz. Bir de eskiden kalmış antik köprülerden geçeceğiz.
1881 yılında bulunduğu yıldan bugüne kadar tüm dünyanın ilgisini çekmesine ve milyonlarca kişi tarafından ziyaret edilmesine rağmen, Nemrut’a gelme fırsatı bir türlü bulamamıştım. Ülkemizde de son zamanların dışında Nemrut’la ilgili gerekli tanıtımın yapılmaması burayı gezen insanların genellikle “bu taşları nasıl üst üste koymuşlar”, “bunları nasıl yontmuşlar” gibi bilgi yoksunu soruların, geçmişe duyulan merak ve hayret duygularına dönüşerek, gezildiğini duymuştum. Şimdi gerekli donanıma sahip olarak zirveye doğru giden minibüste yerime kuruldum ve etrafı seyretmeye başladım. Kimilerine göre de dünyanın sekizinci harikasına doğru yol almaya başlamıştım. Nisan ayı olmasına rağmen hava gerekli ısı düzeyine ulaşmamıştı ve biraz serindi.
Bu bölge 1987 yılından itibaren UNESCO tarafından “insanlığın kültür mirası” listesine alınmış ve 1998 yılında Milli park ilan edilmiştir. Yolumuz sağ tarafımızda gürül gürül akan Kahta çayını izleyerek Karakuş Tümülüsüne varıyor. İleride bulunan Cendere deresini gözler gibi duruyor bu Tümülüs. Tümülüs (mezar), Kommagene kralı II. Mithridatesin annesi İsas adına yaptırılmış. Bu mezar M.Ö.1 yy.'a tarihlendirilmektedir. Tümülüs’ün kuzey, güney ve doğusunda 4 adet sütün adeta mezarın bekçiliğini yapar gibi durmaktadır. Bu sütunların üzerindeki aslan, boğa ve kartal figürleri ilgi çekicidir.
Cendere Köprüsünden geçerken birkaç poz fotoğraf çekmek için duruyoruz. Cendere çayı akıyor köprünün altından ve az ileride yolu Kahta çayı ile birleşerek, büyüyerek akmaya devam edecek. Bu köprü halen kullanılmakta olan dünyanın en eski antik köprüsü olarak anılmaktadır. 1997 yılında onarımdan geçmiş ve üzerinden sadece 5 tona kadar ağırlık geçmesine izin veriliyor. Cendere köprüsü, Adıyaman’a 55 km. mesafedeki Eski Kale olarak bilinen antik yerleşim bölgesinde bulunmaktadır.
Köprünün üzerindeki Latince yazıttan anlaşıldığı üzere, Roma İmparatoru Septimus Severus tarafından (M.S 193-211) karısı ve çocukları adına yaptırılmıştır. Romalıların yaptırdığı ikinci en geniş kemerli köprüdür. 120 m. uzunluğunda, 7 m. genişliğinde ve her biri 10 ton ağırlığında 92 kayadan meydana getirilmiştir. Bu güzelliğin fotolarını kaydettikten sonra yolumuza devam ediyoruz.
Arsemia harabelerine geliyoruz. Kommagene imparatorluğuna ait antik bir yerleşim merkezi. Oldukça büyük bir alanı kaplayan kentten bugünlerde döküntü taşlardan başka bir şey kalmamış. Buranın ünü, Anadolu’nun en büyük Grekçe yazıtının bulunması nedeni ile artmıştır.
Artık Nemrut Dağı zirvesi gittikçe yakınlaşmaya başlamıştı ve Tümülüs tüm heybetiyle orada duruyordu. Tırmandıkça hava iyice sertleşmeye başladı ve rüzgar da şiddetini arttırdı. Niyetim o gece Nemrut dağında kamp yapmak. Yol, tırmandıkça iyice sert virajlar halinde kıvrılmaya başlıyor ve artık kar belirtileri de başladı. Deniz seviyesinden 2000 metredeki zirveye vardığımızda henüz güneş batmamıştı fakat şiddetli bir fırtına eşliğinde Tümülüs’e doğru yol alırken bile oldukça zorlanıyorduk. Arkadaşımla o an yüz yüze geldiğimde bu gece burada kamp yapamayacağımızın üzüntüsünün gözlerimize yansıdığını fark ettim.
Tümülüs batı ve doğu terası olarak iki bölüme ayrılmıştı. İlk önce doğu bölümüne doğru ilerleyip burayı görmek istedim, rüzgar işimizi oldukça zorlaştırıyordu. O resimlerde gördüğüm, kopuk başlı heykelleri sonunda yerinde görebilmiştim. Buradan batı terasına geçtik ve yazıtları inceledik. Bu terasların arkasında da Tümülüs tüm heybetiyle yükselmekteydi. O soruyu sormayacaktım “Nasıl yaptınız bunu”?. Aslında cevabını da aramadım. Bir anda piramitler geldi gözümün önüne. Orada da sorgulamamıştım.
Nemrut Dağı tarihi eserleri, keşfi, anıtları ile daha fazla bilgi almak isterseniz Nezih Başgelen’in Nemrut Dağı adlı eserinden faydalanabilirsiniz.
Güneşin batışını seyretmek umuduyla çekildiğim kuytu köşede beklerken, şansızlık bizi bırakmıyor ve etrafımızı bulutlar kaplıyor. Biz de zirvede bulunan kafeteryaya girip sıcak bir şeyler yudumluyoruz. Akşam dönüş yolculuğu için aracımıza biniyoruz, fakat bir türlü aşağıya inmek istemiyoruz. Yakın bir yerlerde pansiyon bulursak orada kalıp belki sabah gün doğumuna çıkarız düşüncesi yoğunlaşıyor içimizde.
Yolda iniyoruz ve zirveye yakın bir otelde o geceyi konaklayarak geçiriyoruz. O gece orada bir Türk kafilesi de konaklıyor ve eğlencelerine biz de katılıyoruz. Sabah erken kalktığımızda fırtınanın halen devam etmesi ve havanın kapalı olması bu hayalimizi de sona erdirdikten sonra bir köy minibüsü bulup Kahta’ya ulaşmaya çalışıyoruz. Bulduğumuz dolmuş yol üzerindeki bütün köylere uğrayıp okula giden çocukları topluyor. Hatta bir köyde tüm müşterileri indiriyor şoför ve beklememizi söylüyor. Birkaç köye daha uğrayıp çocukları alıp geleceğini ve onları da okula bıraktıktan sonra yola devam edeceğimizi söylüyor. Bu arada beklerken yaşlı bir adam yanımıza sokulup “Nereden geliyorsunuz evlatlar” diyor. Nemrut’tan dediğimizde yüzü değişiyor. “Neden çıkıyorsunuz o gavur dağına” deyip anlatmaya başlıyor. Eskiden kazı çalışmalarında bulunmuş. Bazı değişik hikayeler anlatıyor bize, kafamızı karıştırıyor. Saygıyla dinlerken bu sessizliği gelen dolmuş bozuyor ve hikaye yarım kalıyor ve sonrasında Kahta’dayız. Bugün Kahta ve civarını gezerek geçiriyoruz ve yıllarca görmek istediğim Nemrut Dağı da anılarımdaki yerini alıyor.
Faklı rotalarda buluşmak dileği ile.
Hepiniz sevgiyle kalın.
Melih Eriş
Kommagene Kralı Antiokhos I.' e ait Nemrut Dağı'nda doğu ve batı teraslarındaki taş yazıttan bir alıntı:
GERÇEKTEN TANRILARA LAYIK
BU HEYKELLERİ
BEN DİKTİRDİM
ZEUS-OROMASDES’İN,
APOLLON-MITHRAS-HELIOS-HERMES’İN
ARTAGNES-HERAKLES-ARES’İN
HEYKELLERİNİ
VE HER ŞEYİ BESLEYEN
VATANIM KOMMAGENE’NIN
BİR SURETİNİ, AYNI TAŞTAN
YONTULMUŞ OLARAK VE ONLARLA
BİRLİKTE TAHTTA OTURUR ŞEKİLDE.
KENDİ ŞAHSIMIN BİR SURETİNİ DE.
HER ŞEYİ DUYAN TANRILARIN
YANINA DİKTİRDİM…
MELİH ERİŞ GEZİLERİ
MELİH ERİŞ VINTAGE
GEZGİNİN SEYİR DEFTERİ
GRUBUMUZ
FACEBOOK SAYFAMIZ
